Fysiotherapie bij problemen bij het ophouden van urine of ontlasting

Meer dan een half miljoen Nederlanders hebben wel eens te maken met incontinentie. Incontinentie houdt in dat iemand problemen heeft met het ophouden van ontlasting of urine. Dit is erg vervelend en kan soms tot ongemakkelijke situaties leiden. Hierdoor is er veel taboe rondom dit onderwerp. Gelukkig is incontinentie vaak goed te behandelen.

Fysiotherapie bij problemen bij het ophouden van urine of ontlasting

Wat zijn incontinentieklachten precies?

Er zijn twee vormen van incontinentie; fecale incontinentie en urine-incontinentie. Bij fecale incontinentie verliest iemand ongewild ontlasting, zonder dat de persoon hier controle over heeft. Bij urine-incontinentie is hetzelfde aan de hand, alleen verliest iemand ongewild urine. Dit kunnen kleine scheutjes urine zijn of soms laat iemand op bepaalde momenten heel veel urine lopen, zonder dat men daar invloed op heeft. De diagnose van beide vormen kan worden gesteld door jouw huisarts.

Urine-incontinentie kan nog verder worden onderverdeeld in een aantal soorten. Het belangrijkste is het onderscheid tussen stress en urgency-incontinentie, omdat dit bepalend is voor de behandeling. Daarnaast zijn dit ook de meest voorkomende soorten van urine-incontinentie. De zes belangrijkste soorten urine-incontinentie zijn als volgt:

Stress-incontinentie (inspanningsincontinentie)
Hierbij treedt ongewild urineverlies op bij intra-abdominale drukverhoging. Dit kan bijvoorbeeld zijn bij hoesten, persen of springen. Bij deze vorm van incontinentie ligt de oorzaak vaak bij het tekortschieten van het sfinctermechanisme. Dit mechanisme zorgt er normaal gesproken voor dat de plasbuis afgesloten blijft, zodat er geen urine uit kan lekken.

Urgency-incontinentie (aandrangincontinentie)
Bij urgency-incontinentie treedt er ongewild urineverlies op als gevolg van het onwillekeurig, niet bewust ontspannen van de blaasspier, al dan niet met bewustwording van de drang om te plassen. Angst voor ongewild urineverlies kan hierbij een vicieuze cirkel veroorzaken.

Gemengde-incontinentie
Dit is een combinatie van stress- en urgency incontinentie.

Reflex-incontinentie
Bij reflexincontinentie treedt ongewild urineverlies op, omdat de normale drang om te plassen verdwenen is. Dit kan komen door schade in het ruggenmerg.

Overloop-incontinentie
Hierbij treedt er ongewild urineverlies op, wanneer de blaas overvol is en de drang om te plassen verdwenen is. De blaas is uiteindelijk zo vol, dat er urine uit kan lekken.

Continue-incontinentie
Continue incontinentie kan optreden als gevolg van een vesicovaginale fistel. Hierbij verliest iemand continu urine. Dit kan komen door bijvoorbeeld een verwonding, een zeer lange bevalling of een operatie. Dit komt niet zo vaak voor.

Oorzaken van het moeilijk ophouden van ontlasting of urine

Er zijn veel oorzaken die incontinentie kunnen veroorzaken. De meest voorkomende oorzaken van urine-incontinentie zijn:

Een zwakke bekkenbodem
Een zwak sfinctermechanisme
Functionele oorzaak (cognitief of mobiliteitsstoornis)
Een afvloedbelemmering/prostaathypertrofie
Onbekende oorzaak

De meest voorkomende oorzaken van fecale incontinentie zijn onder andere:

Een zwakke kringspier van de anus
Een neurologische oorzaak (beschadigde zenuwen die de kringspier en bekkenbodemspieren aansturen)
Een verzakking
Chronische darmaandoeningen
Diarree

Hoe kunnen wij jou helpen bij moeilijkheden bij het ophouden van urine of ontlasting?

Gelukkig zijn de meeste vormen van incontinentie over het algemeen goed te behandelen. Zo kan een fysiotherapeut in de eerste instantie adviezen geven over leefstijl aanpassingen, zoals eet- en drinkgedrag. Daarnaast kunnen aanpassingen in toiletgedrag, houding, ademhaling en beweging ook veel verbetering geven bij ongewild urineverlies. Ook kan de fysiotherapeut jou bepaalde bekkenbodemoefeningen geven, om zo de bekkenbodemspieren sterker te maken.

Voor meer complexe incontinentie problemen kun je ook terecht bij een bekkenbodemfysiotherapeut. Hij/zij kan je nog beter helpen bij het leren herkennen en trainen van de bekkenbodemspieren.

Daarnaast beschikt een bekkenbodemfysiotherapeut ook over bepaalde apparatuur om de functie van de bekkenbodemspieren goed te onderzoeken.

Normale fysiotherapie en bekkenbodemfysiotherapie kunnen veel baat geven bij zowel urine- als fecale incontinentie. Ervaar je ook problemen met ongewild urineverlies? Maak een afspraak om verdere mogelijkheden te bespreken met de fysiotherapeut.