Fysiotherapie bij COPD
COPD patiënten raken bij de lichtste inspanningen al snel benauwd en zijn sneller vermoeid. COPD is een afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Zoals de naam aangeeft, gaat het om een chronische ziekte. In Nederland hebben zo’n 600.000 mensen COPD. Fysiotherapie kan bijdragen aan het verminderen van de klachten die je ervaart bij COPD. Ben je benieuwd op welke manier dit gebeurt? Lees dan gauw verder!
Wat is COPD?
Bij COPD zijn er twee onderliggende problemen: chronische bronchitis en longemfyseem. Bij het eerste probleem zijn je bronchiën ontstoken. Dit zijn de vertakkingen van je luchtpijp naar je longen. Door de ontsteking maakt je lichaam meer slijm aan, wat het ademhalen lastiger maakt. Longemfyseem betekent dat de longblaasjes langzaam kapot gaan. De longblaasjes zorgen ervoor dat de ingeademde zuurstof in je bloed terecht komt en dat afvalstoffen worden uitgeademd. Wanneer er minder longblaasjes over zijn, kun je het sneller benauwd krijgen.
De symptomen van COPD
COPD patiënten moeten vaak hoesten. Hierbij kunnen zij ook slijm ophoesten. Als je COPD hebt, kan je bij het ademhalen een piepend of brommend geluid horen. Dit hoor je dan vooral bij het uitademen. Wanneer je je inspant, zul je snel benauwd worden. Hierbij gaat het niet per se om hevige inspanningen, maar ook om dagelijkse activiteiten, zoals traplopen. Dagelijkse bezigheden zullen er ook toe leiden dat je snel moe wordt. Bovendien kun je mogelijk afvallen, doordat je spieren slapper en dunner worden. COPD tast dus niet alleen de longen, maar ook de rest van je lichaam aan.
De genoemde klachten kunnen op sommige momenten tijdelijk erger worden. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een verkoudheid, griep of andere ontsteking van de luchtwegen. Ook kunnen je klachten verergeren als je ergens bent met prikkelende lucht, zoals rook, of als je meer beweegt, zoals bij het sporten.
COPD kan bij iedereen anders uitpakken. Niet alle patiënten hebben evenveel klachten en het ziekteverloop kan verschillen. Zo kan het soms een tijdje wat slechter gaan, gevolgd door een periode waarin minder klachten worden ervaren.
De mogelijke oorzaken van COPD
COPD wordt bijna altijd ontwikkeld doordat patiënten roken of in hun vroegere jaren hebben gerookt. Bij het roken worden er rookdeeltjes ingeademd, welke via de longbuisjes bij de longblaasjes komen. De rookdeeltjes zorgen ervoor dat je longen altijd een beetje ontstoken zijn, waardoor de longbuisjes nauwer worden er er meer slijm aanwezig is. Dit zorgt voor schade in de longbuisjes en -blaasjes. In het geval van COPD is deze schade blijvend. Ten gevolge hiervan kunnen je longblaasjes minder zuurstof opnemen met de genoemde symptomen tot gevolg.
Een andere mogelijke oorzaak van COPD is het inademen van fijnstof, bijvoorbeeld afkomstig van verkeer, industrie of bakken en braden. Je loopt ook een verhoogde kans op het ontwikkelen van COPD wanneer je op jonge leeftijd vaak rook hebt ingeademd, bijvoorbeeld doordat er in huis werd gerookt. Andere oorzaken zijn wanneer je te vroeg of met ondergewicht geboren bent of wanneer je astma hebt en dit gedurende een lange tijd niet goed behandeld is.
COPD komt het meeste voor bij mensen die ouder zijn dan 40 jaar en de klachten worden meestal erger naarmate je ouder wordt.
Negatieve spiraal bij COPD klachten
COPD patiënten komen vaak in een negatieve spiraal terecht. Doordat ze bij het bewegen snel benauwd en kortademig worden, worden inspanningen vaak vermeden. Het vermijden van inspanningen leidt er echter toe dat de conditie en spierkracht afnemen, waardoor de klachten verergeren. Op deze manier is er sprake van een vicieuze cirkel tussen het vermijden van inspanningen en het toenemen van de klachten. Fysiotherapie kan helpen bij het doorbreken van deze negatieve spiraal.
Fysiotherapie bij COPD
Bij het opstellen van de behandeling moet de fysiotherapeut eerst meer weten over jou en je klachten, omdat COPD bij iedereen anders verloopt. Hiertoe zal de fysiotherapeut een lichamelijk onderzoek doen en je een aantal vragen stellen. Mogelijk wordt er ook gebruik gemaakt van een conditietest, een stappenteller en een vragenlijst. Op basis van de resultaten zal het behandelplan worden opgesteld.
De fysiotherapeutische behandeling kan direct gericht zijn op het beter kunnen ademhalen. Hiertoe zal de fysiotherapeut de juiste ademhalingstechnieken selecteren en samen met jou toepassen. De behandeling kan ook gericht zijn op het trainen van de conditie en spierkracht of kan bestaan uit oefeningen die helpen om in het dagelijks leven actiever te worden en te blijven. Dit zorgt ervoor dat de negatieve spiraal van COPD klachten wordt doorbroken.
Als de behandeling klaar is, zal je nog regelmatig in contact zijn met je fysiotherapeut. Er wordt dan besproken hoe het met je gaat en of de behandeling eventueel tijdelijk kan worden hervat. Door deze langdurige behandelrelatie tussen jou en je fysiotherapeut, kan er ook aandacht worden besteed aan een eventueel nodige leefstijlverandering en aan eventuele psychische gevolgen van de klachten, zoals angst.
Waar kan je ons vinden?
Krachtcentrale heeft verschillende locaties
(Klik op de plaatsnaam om naar de locatiepagina te gaan)